Kuruyemiş Urfalılar için lüks oldu: Sadece bakıp geçiyoruz
Fatma Keber
URFA- Türkiye’deki ekonomik kriz her geçen gün derinleşiyor. Ekonomik yetersizlik nedeniyle satın alma gücü giderek azaldı. Market raflarından pazar tezgahlarına kadar neredeyse her gün yeni ürünler gelmeye devam ediyor.
Yoksulluk oranının yüksek olduğu şehirde insanlar pek çok ihtiyacını karşılayamıyor, normal zamanlarda sıklıkla aldıkları kuruyemişleri de artık karşılayamıyorlar. Esnaf, müşterilerin arzularını köreltmek için gram bazında alışveriş yaptığını söylüyor.
‘BİR YILDA YÜZDE 400 ARTTI’
Haliliye ilçesindeki bir büfenin işletmecisi Ahmet Y., fiyatların çok arttığını belirterek, “Eskiden vatandaş kiloyla alırdı, şimdi grama düştü, ’50 gram verir misin? 100 gram fındığa kadar mı?’ diyorlar. Satıcı olarak biz de utanıyoruz. Durum çok kötü. Fiyatlarda ciddi bir artış var. Bir yılda neredeyse yüzde 300-400 civarında bir artış oldu” diyor.
‘İNSANLAR ELLERİ BOŞ DÖNÜYOR’
Tarihi Balıklıgöl yerleşkesinde fındık satışı yapan Mehmet Bakır Subay da benzer kaygıları yaşıyor. Dükkanının müşterileri de kilodan grama azaldı: Hayat daha değerli hale geldi. İnsanlar alışveriş yapamıyor. İstedikleri gibi alamıyorlar. Tabii fiyatlar düşerse vatandaş tekrar kiloyla alıma başlayacak ama şu anda söylediğim gibi ağırlıklı olarak 50 gram ve 100 gram alan kişiler var” dedi.
Mehmet Bakır MemurÜrünlerin fiyat performansına ilişkin bilgi veren Memur, şöyle devam etti: “Eskiden fındık tanesinin kilosu 150 liraydı. Şu anda 300 TL’yi aştı. Her gün birçok insan geliyor, onlarla karşılaşıyoruz ama alamıyorlar. Çünkü hayat çok pahalı, kimse bunu karşılayamıyor. “Bu konuya bir çözüm bulunursa biz esnaf olarak mutlu oluruz, daha uygun fiyata satarız, vatandaş da dilediği gibi alışveriş yapar.”
‘NAKLİYE FİYATLARI VE DÜŞÜK YILLAR FİYATLARI ETKİLİYOR’
Yıllardır fındık reyonunda çalışan Mehmet Katırcıoğlu, fiyat artışını şu etkenlere bağladı: “Akaryakıt fiyatlarındaki artış ulaşımı vurdu. Şöyle söyleyeyim, benzin 20 TL iken şu anda 40 TL’yi aştı, bu da ister istemez fiyatlara yansıyor. Fiyatları etkileyen bir diğer faktör ise bazı ürünlerimizin rekoltesinin düşük olmasıdır. Bu sene fıstık fazla olmadı, fıstık fiyatları çok arttı. “Her şeyden önce fiyatlar verime ve ulaşıma bağlı.”
‘URFA DİĞER BÜYÜKŞEHİRLERE GÖRE DAHA UCUZ’
Kendileri için kâr marjının değişmediğini belirten Katırcıoğlu, “Urfa’da esnafın kâr marjı yüksek değil, burada rekabet ortamı diğer büyük şehirlere göre çok daha yüksek. Mesela 250 TL’ye badem satıyoruz. Diğer yerlerde bu 350-400 TL’ye kadar çıkıyor. Esnaf olarak elimizden geleni yapıyoruz. “Bu hedefe ulaşmak için çalışıyoruz” dedi.
Mehmet Katırcıoğlu‘BAKIYORUZ VE GEÇİYORUZ’
Pahalılık nedeniyle eskisi gibi alışveriş yapamadıklarını söyleyen Fatma Yöyen, şöyle konuştu: “Ekonomik kriz bizi her alanda etkiledi. Özellikle gıda fiyatları hızla artıyor. Tabii bunların arasında fındık da var. Eskiden yarım kiloyla, kiloyla fındık alıyorduk ama artık maalesef uzaktan izliyoruz. “Biliyorsunuz bu sene fıstık piyasaya çıktı ama fiyatı çok yüksek olduğu için sadece gözümüzle bakarak geçip gidiyoruz” diye anlatıyor içinde bulundukları durumu.
‘EN SON 9 AY ÖNCE ALDIM’
Artık fındık alamadıklarını belirten Yöyen, “En son ne zaman fındık yediniz derseniz yaklaşık 9 ay oldu. 9 aydır evimizde neredeyse böyle bir yemek yok dersem yalan olmaz. Belki birisi alıp bize ikram etse ya da bir yere gitsek orada yeriz. Onun dışında aldığımız maaşın ve masrafların az olması nedeniyle bu tür yemekler artık hayal gibi görünüyor. “Hesapladığınızda artık fındıklara veya başka şeylere yer yok” dedi.
