Prof. Dr. KUTOĞLU’NUN ŞEHİRLERDE NEMİ AZALTMAK İÇİN TAVSİYESİ BİNALARIMIZI BEYAZ AĞLAYABİLİRİZ
ZONGULDAK Bülent Ecevit Üniversitesi Afet Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi ve Geomatik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Kutoğlu, ‘Binalarımızı beyaza boyayabiliriz. Asfaltların daha açık renkli olması için karışımlar oluşturabiliriz. Bu sayede şehirlerimize yapışan ısı adacıklarının seviyesini azaltabiliriz. Bu, şehirlerden atmosfere nemli sıcak havanın yayılmasını azaltacaktır. Bir nebze de olsa yağış etkisinin azalmasına katkı sağlayacaktır’ dedi.
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Afet Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi ve Geomatik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. hava olayları. prof. Dr. Kutoğlu, doktora öğrencisi Fatemeh Ghsempour ile birlikte geliştirdikleri su buharı yoğunluğunu gösteren yazılımla yağışın şiddetli olup olmayacağı konusunda bilgi edinebildiklerini söyledi. Yazılımla sel ve taşkınların zaman aralığını gösteren Prof. Bunun etkisini azaltmak için şehirler üzerindeki ısı adası etkisini azaltmamız gerekiyor. Alışılagelmiş şehircilik anlayışından vazgeçip, iklim değişikliğine uyumlu önlemler almamız gerekiyor” dedi.
‘GÜNEŞTEN GELEN ENERJİ BETON ALANLARDA ÇOK DAHA FAZLA TUTULUYOR’
Son yıllarda yaşanan aşırı hava olaylarının ve sellerin küresel ısınmanın yol açtığı çok fazla buharlaşma olduğuna değinen Prof. Dr. Kutoğlu, ‘Küresel ısınma, yağmura dönüşebilecek su buharı miktarının artmasına neden oluyor. Ancak bu yağışlarda şehirlerimizin betonlaşmasının da etkisi var. Şöyle ki, güneş ışınları şehirlerdeki asfalt gibi beton alanlarda ve bina ve çatılarda çok daha fazla tutulmaktadır. Akşam saatlerinde atmosfer soğuduğunda beton zeminlerden atmosfere gerçek sıcak hava salınır. Eğer bölgede yağış olmuşsa sıcak hava, ısınan su buharını da beraberinde yukarıya taşır. Aynı şekilde güneş tarafından tutulan ısı, göllere ve deniz kenarlarına yakın şehirlerde çok daha az olmakla birlikte buharlaşmaya da neden olur.
‘ŞEHİRLERİMİZDE DAHA FAZLA NEM VE BUHABERLANMA GÖRÜYORUZ’
Şehirlerin üzerindeki ısı adacıklarının geceleri daha soğuk ve nemli hava ile yükseldiğini, soğuk hava bölgesine yükselerek yoğuşarak yağışa dönüştüğünü belirten Dr. Kutoğlu, ‘İklim değişikliği ve küresel ısınma nedeniyle her yıl çok daha fazla buharlaşma yaşanıyor. Sera gazları içerisinde en büyük paya sahip gaz su buharıdır. Bu buharlaşma daha fazla ısı tutulmasına neden olur. Daha fazla su tutma, daha fazla buharlaşmaya neden olur. Bu nedenle şehirlerimizde önceki yıllara göre daha fazla nem ve buharlaşma görüyoruz. Bunlar soğuk hava dalgasıyla karşılaşınca aşırı yağış olarak şehirlerimizin üzerine düşüyor. Son yıllarda kıyı kentlerimizde oluşan yoğun su buharı nedeniyle çok büyük yağışlar meydana gelmektedir. Bu nedenle akarsular ve sellerle karşılaşıyoruz” dedi.
‘BİNALARIMIZI BEYAZ BOYAYABİLİRİZ’
Önümüzdeki yıllarda yağış ve sellerle karşılaşılacağını kaydeden Prof. Dr. Kutoğlu, ısı adacıklarını tamamen yok etmenin mümkün olmadığını ancak mücadele edilebileceğini ifade etti. prof. Dr. Kutoğlu, ABD’nin Knoxville kentindeki yeşil çatı ve ısıyı yansıtmada daha başarılı olan beyaza boyanmış kaldırım ile asfaltları örnek olarak gösterdi. Türkiye’de alışılagelmiş davranışların ötesinde harekete geçilmesi gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Kutoğlu, şöyle devam etti:
‘Damlarımız neden karanlık, neden kırmızıyız? Neden beyaz veya açık renkli fayans yapamıyoruz? Asfaltımız ve binalarımız karanlık. Binalarımızı neden beyaza boyayabiliriz? Asfaltların daha açık renkli olması için karışımlar oluşturabiliriz. Böylece şehirlerimize yapışan ısı adacıklarının seviyesini azaltabiliriz. Bu, şehirlerden atmosfere nemli sıcak havanın yayılmasını azaltacaktır. Bir önlem olsa bile yağış etkisinin azaltılmasına katkı sağlayacaktır. Binalarımızın çatılarını yeşil çatıya dönüştürebilirsek, yeşil çatı değerliyse, en azından açık renkli çatılar yapabilirsek, güneşten gelen ısının değerli bir kısmı geri yansıtılmış olur. Şehirlerimizde betonlaşma nedeniyle ortaya çıkan karanlık manzara ve daha açık renkler kullanılırsa beton yerlerden yansıma daha fazla olacaktır. Isı tutma çok daha az olacaktır. Bu nedenle şehirleşmede yollarda, binalarda ve çatılarda açık renkleri tercih edersek yansımalar daha fazla olacaktır. Bu nedenle ısı adası etkisi daha az oluşacaktır.
